Tips en Adviezen in 2003 t/m 2006

Personeelsopties - hoe eerder, hoe beter

Ondernemers in het midden- en kleinbedrijf, die al langer van plan zijn om veelbelovende medewerkers aan de onderneming te "binden" door hun personeelsopties toe te kennen, doen er verstandig aan die plannen versneld uit te voeren. Het kabinet heeft onlangs bekend gemaakt dat het van plan is het keuzeregime voor de belastingheffing van personeelsopties per 1 januari 2005 af te schaffen, en dat maakt aandelenoptierechten een stuk minder aantrekkelijk.

Huidige regeling: keuze
Onder de huidige wettelijke regeling kan een werknemer die aandelenopties van zijn werkgever krijgt toegekend, kiezen wanneer hij over dat loon (in natura) belasting betaalt.
Hij kan kiezen tussen twee tijdstippen:

• het (eerdere) tijdstip waarop de werknemer zijn opties kan uitoefenen, dat wil zeggen het tijdstip waarop de optie onvoorwaardelijk wordt, of;
• het (latere) moment waarop de werknemer de optie daadwerkelijk uitoefent..
  

Belastingheffing bij onvoorwaardelijke toekenning opties
Oefent de werknemer zijn opties niet uit, omdat de onderliggende aandelen in waarde zijn gedaald, dan krijgt hij de belasting die hij indertijd over het loon in natura heeft betaald, niet meer terug. Hij heeft dan "voor een dode mus" betaald.

Belastingheffing bij uitoefening opties
Kiest de werknemer voor belastingheffing op het tijdstip dat hij de opties uitoefent, dan wordt altijd het daadwerkelijk gerealiseerde optievoordeel belast. Oefent de werknemer de opties niet uit, dan vindt géén belastingheffing plaats. Bij deze variant kan derhalve nooit "voor een dode mus" worden betaald.

Aangekondigde wetswijziging
Volgens de gegevens van de Belastingdienst kiezen topbestuurders van beursgenoteerde ondernemingen vaak voor belastingheffing op het eerste moment van onvoorwaardelijk worden van het optierecht. Dat ligt in de rede: bij die opzet kan het voordeel dat bij de uitoefening van de opties daadwerkelijk wordt gerealiseerd, onbelast worden geïncasseerd.

Om de beloningen van die topbestuurders "meer gestroomlijnd te laten verlopen" - zoals aanbevolen in het kader van de code inzake "corporate governance" van de commissie Tabaksblatt - kiest het kabinet er voor om het keuzeregime voor de belastingheffing te laten vervallen. Uitsluitend bij uitoefening van de opties kan belastingheffing plaatsvinden. De topbestuurders zullen dan voor het werkelijk behaalde voordeel belast worden.

Tip
Afschaffing van het keuzeregime heeft tot gevolg dat aandelenopties voor werknemers een stuk minder aantrekkelijk worden. Werkgevers die van plan zijn om hun veelbelovende medewerkers aandelenoptierechten toe te kennen, doen er dan ook verstandig aan om die plannen versneld uit te voeren. Die medewerkers kunnen dan nog van het huidige, gunstiger belastingregime gebruik maken.

(Bron: Kabinetsreactie op de Nederlandse corporate governance code van 1 maart 2003, nummer FM 2004-00305 M)