Tips en Adviezen in 2003 t/m 2006

Kinderopvang nieuwe stijl

Per 1 januari 2005 treedt de Wet basisvoorziening kinderopvang in werking. Deze wet brengt een geheel nieuw stelsel van financiering van de kosten van kinderopvang. Uitgangspunt van het nieuwe stelsel is dat de kosten van kinderopvang worden gedragen door de ouders, hun werkgevers én de overheid. De ouders sluiten zelf een contract met een (erkende) kinderopvangorganisatie, en betalen in eerste instantie de kosten zelf. Vervolgens krijgen ze een bijdrage van hun werkgever én de overheid. De werkgever is niet verplicht tot een bijdrage; geeft hij geen - of slechts een beperkte - bijdrage, dan springt de overheid bij. Ouders die de overheidsbijdrage in de kosten van kinderopvang op tijd willen ontvangen - vanaf januari 2005 - moeten het aanvraagformulier uiterlijk 30 november 2004 bij de Belastingdienst inleveren. Dat kan op papier, maar ook digitaal: het aanvraagformulier kunt u downloaden via www. belastingdienst.nl, zie onder Wet kinderopvang.

Kinderopvang
De kinderopvang nieuwe stijl ziet uitsluitend op kinderopvang bij instellingen die als zodanig geregistreerd zijn bij de gemeente. Het gaat dan om:

• dagopvang voor kinderen van 0 tot 4 jaar;
• buitenschoolse opvang voor basisschoolkinderen;
• opvang door ouderparticipatiecrèches en gastouders via een gastouderbureau.
  

Opvang door buren, opa's en oma's en andere familie en vrienden valt niet onder de regeling. Ook het overblijven van schoolgaande kinderen en de opvang door een peuterspeelzaal valt buiten het bereik van de nieuwe wet.

Bijdragen
De nieuwe wet gaat ervan uit dat de werkgevers van beide ouders een bijdrage geven in de kosten van kinderopvang, maar die bijdrage is niet verplicht. Geeft de werkgever van de ene ouder wél een bijdrage, en de werkgever van de andere ouder niet, dan mag eerstgenoemde werkgever een hogere bijdrage geven om dat te compenseren. De bijdrage van de werkgever(s) mag maximaal een derde van de kinderopvangkosten zijn. Dragen de beide werkgevers in totaal minder bij, dan springt de overheid bij. De bijdrage van de overheid is uitsluitend bestemd voor gezinnen waarin beide ouders werken. Werkt een van beiden niet, dan kan die thuis op de kinderen passen, zodat geen kinderopvang nodig is. Een uitzondering geldt voor bijzondere situaties, zoals tienermoeders die een opleiding volgen, ouders die in een reïntegratietraject zitten en een uitkering hebben, herintreders die worden bij- of omgeschoold, bij een medische indicatie, etc.

Bijdrage van de overheid
De bijdrage van de overheid is een bepaald percentage van de kosten van kinderopvang. Het percentage van de bijdrage is afhankelijk van het totale gezinsinkomen: hoe hoger het inkomen, des te lager het bijdragepercentage. Voor 2005 varieert dat percentage van 63,2% voor een eerste kin bij een gezinsinkomen tot € 15.249 tot 1,8% bij en gezinsinkomen van meer dan € 71.021. De bijdrage voor een tweede of volgend kind is hoger, variërend van 63,2% tot 47,1%. Voor een opgave van de overheidsbijdrage in de diverse situaties: zie www.wetkinderopvang.nl

Extra bijdrage van de overheid
Een extra overheidsbijdrage is mogelijk als de werkgevers van de ouders in totaal minder bijdragen dan een derde van de totale kosten van kinderopvang. Deze extra bijdrage is ook inkomensafhankelijk én tijdelijk: de regeling geldt in 2005 en 2006 voor alle gezinnen, vanaf 2007 wordt de extra bijdrageregeling afgebouwd en vanaf 2009 krijgen enkel nog gezinnen met een jaarinkomen tot € 45.000 een extra tegemoetkoming.

Aftrek en belastingvrije vergoeding vervallen
Door invoering van de nieuwe regeling vervalt de aftrek voor de kosten van kinderopvang in de inkomstenbelasting. Ook de belastingvrije vergoeding door de werkgever wordt beperkt. Onder de huidige wetgeving kan de werkgever de volledige kosten van kinderopvang (onder voorwaarden) belastingvrij vergoeden, onder het nieuwe stelsel kan dat (door beide werkgevers van de ouders gezamenlijk) maximaal een derde van de kosten zijn.

Tip
Zorg ervoor dat het aanvraagformulier voor de bijdrage van de overheid tijdig, vóór 30 november, bij de Belastingdienst is ingeleverd. Ga na of het niet verstandig is om de bijdrage van de werkgevers in de kinderopvangkosten in 2005 en 2006 stop te zetten om in deze jaren in aanmerking te komen voor de extra tegemoetkoming van de overheid.